Uzaktan Eğitim, geleneksel öğrenme-öğretme yöntemlerindeki sınırlılıklar nedeniyle sınıf içi etkinliklerin yürütülme olanağı bulunmadığı durumlarda eğitim çalışmalarını planlayanlar ve uygulayanlar ile öğrenenler arasında iletişim ve etkileşimin özel olarak hazırlanmış öğretim üniteleri ve çeşitli ortamlar yoluyla belli bir merkezden sağlandığı bir öğretim yöntemidir.Yine uzaktan eğitimi şu şekilde tanımlayabiliriz; Farklı mekanlardaki öğrenci, öğretmen ve öğretim materyallerinin iletişim teknolojileri aracılığıyla bir araya getirildiği kurumsal bir eğitim faaliyetidir.
Neden Uzaktan Eğitim:
Yaşam boyu öğrenme gereklidir.
Çok geniş öğrenci kitlesine hizmet sunabilen bir eğitim sistemidir.
Geleneksel eğitimden yararlanmayan kişiler için vazgeçilmezdir.
Ayrı niteliklere sahip bireylerden oluşmuş hedef kitleye farklı uygulamalarla eğitim hizmeti sunabilmekte.
Bilgi ve becerilerin artması, değişmesi ve çeşitlenmesi.
Ekonomiktir.(Birim maliyetlerinin ucuz olması)
Çok çeşitli iletişim teknolojilerini eğitim hizmetine sunabilen bir sistemdir.
Öğrenci merkezlidir.
UZAKTAN EĞİTİMİN TARİHÇESİ
Uzaktan eğitim çalışmaları 200 yıldan daha eski yıllara kadar uzanmaktadır.Örneğin, 1728 yılında Boston Gazetesi’nde mektup ile stenografi dersleri verildiğine ilişkin reklamlar bulunmuştur. 1890′lı yıllarda Avustralya’daki Queensland Üniversitesi kampus dışına açık bir eğitim programı yürütmüştür. Benzer bir programı da 1920′lerde Columbia Üniversitesi gerçekleştirmiştir. 1930′lara gelindiğinde radyo artık pek çok okul tarafından bir uzaktan eğitim aracı olarak kullanılmaya başlanmıştır. 1950′lerde ise Amerika’da özellikle askeri amaçlı olarak kullanılan uzaktan eğitim için kağıt tabanlı iletişim ortamı kullanılmıştır. Teknolojik gelişmeler sayesinde günümüze gelindiğinde ise disketler, video kasetler, CD-ROM’lar, uydu yayınları, video konferanslar ve Internet, uzaktan eğitim çalışmalarında önemli bir yer edinmişlerdir.
TÜRKİYE’DE UZAKTAN EĞİTİM UYGULAMALARI
1927 -1960 yılları arasında bu alanda tartışma ve öneriler oluşturma evresini oluşturmaktadır. Bu yıllarda okuma yazmanın haberleşme yolu ile yaygınlaştırılması amaçlanmıştır. 1933-34 yıllarında mektupla öğretim kurslarının düzenlenmesi düşüncesi; 1950 yılında Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü çalışmaları; 1960 yılında orta dereceli meslek okulu mezunlarına üniversite olanağı sağlamak amacıyla mektupla öğretim yönteminin bu yıllarda dikkat çeken uygulamalarıdır.
1961 yılında MEB tarafından Mektupla Öğretim Merkezi kurularak öğretime başlamış, bu çalışmalar 1966 yılında Genel Müdürlük düzeyinde örgütlenerek sistem örgün ve yaygın eğitim alanında yaygınlaşmıştır.
UZAKTAN EĞİTİMİN TÜRLERİ
Aşağıdaki şekil ve örnek açıklamalar uzaktan eğitim çeşitlerini açıklamaktadır:
| EĞİTMEN / ÖĞRENCİ | ||||
| Aynı Mekanda | Bir kısmı aynı bir kısmı farklı mekanda | Tamamen farklı bir mekanda | ||
| ZAMAN | Zamandan Bağımsız | A | ||
| Zamandan Yarı Bağımsız | D | E | B | |
| Zaman Bağımlı | C | |||
Şekil 1. Uzaktan eğitim Türleri
• “A”, eğitmen ve öğrencinin hiçbir şekilde karşılaşmadığı, bir başka deyişle eğitimin yer ve zamandan bağımsız olarak yürütüldüğü durumdur. Bu tür uzaktan eğitimde ders içeriğinin dağıtılması için Dünya Çapında Ağ (World Wide Web – WWW), iletişim için ise e-posta kullanılabilir.
• “B”, eğitimin tamamen yerden bağımsız, fakat zamana yarı bağımlı olarak yürütüldüğü durumdur.Bu tür uzaktan eğitimde, karşılaşılan özel bir problemi çözmek yada ders kapsamında yer alan bir soruyu cevaplandırmak için Internet Bağlantılı Sohbet (Internet Relay Chat – IRC) gibi etkileşimli Web araçları kullanılabilir.
• “C”, eğitimin tamamen yerden bağımsız, ancak zamana tam bağımlı olarak yürütüldüğü durumdur. Karşılıklı olarak soruların sorulduğu ve cevaplandığı video konferans sistemi bu tür uzaktan eğitim çalışmalarında kullanılabilir.
• “D”, eğitimin bir kampus içinde elektronik tartışma destekli olarak yüz yüze sınıf ortamında yürütüldüğü durumdur.
• “E”, eğitimin bir kısmının yüz yüze gerçekleştirildiği (yer/zaman tam bağımlı), bir kısmının ise tamamen uzaktan verildiği (yer/zaman bağımsız) durumdur. Genel olarak, programın başlangıç kısmı ve sonunda yer alan sınav aşamaları yüz yüze gerçekleştirilirken, ara aşamalar “A” durumundaki gibi yürütülmektedir.
UZAKTAN EĞİTİMİN AVANTAJLARI
Internet ortamında uzaktan eğitimin geleneksel uzaktan eğitime göre sayılabilecek yararları şunlardır;
• Eğitim merkezinden tüm dünyaya bilgi gönderilir,
• Postalama masrafı ortadan kalkar. Bilgi dağıtımı baskı ve taşıma masrafları sıfırlanmış olarak Internet üzerinden yapılır,
• Bir servisten tüm bilgi düzeltilip güncelleştirilir,
• Öğreten ve öğrenenle öğrenenler arasında metin, grafik iletişim gibi çeşitli öğretim teknikleriyle etkileşim sağlanır,
• Internet yazımda işbirliğine olanak sağlar,
• Öğrenciler geri bildirimlerini kolayca yaparlar.
UZAKTAN EĞİTİMİN DEZAVANTAJLARI
• Öğrenme ortamlarında önemli görülen yüz yüze etkileşim ortam ve olanakları ortadan kalkması,
• Öğrenme sürecinde karşılaşılan öğrenme güçlüklerinin anında çözülememesi ve bu durumun ardından gelişebilecek sıkıntılar,
• Anında yardım görememe ve sorunun giderilmemesinden kaynaklanan davranışların gelişimi,
• Kendi kendine çalışma alışkanlığı olmayan ve bu yeteneğini geliştirmemiş bireyler için planlama zorluğu,
• Öğrenci sayısındaki fazlalık nedeni ile iletişimdeki sınırlılıklar ,olarak sayılabilir.
UZAKTAN EĞİTİM NASIL VERİLİR?
Uzaktan eğitimin verilmesinde oldukça geniş ve değişik alternatifler var. Bunları dört grupta toplayabiliriz.
SES: Etkileşimli teknoloji araçlarından telefon, video konferans ve kısa dalga radyo öğretimsel işitsel materyaller olarak sayılabilir. Pasif (tek yönlü) audio araçları ise teyp ve radyodur.
GÖRÜNTÜ: Öğretimsel video araçları olarak slayt, hareketli görüntüler (film ve video kaset), ses ile birleştirilmiş gerçek zamanlı görüntüleri örnek verebiliriz.
VERİ: Bilgisayarlar elektronik olarak bilgiyi taşırlar. Bu nedenle, veri kelimesi öğretimsel araç olarak yaygın bir kullanıma sahip bu grubu temsil eder. Uzaktan eğitim için kullanılan bilgisayar uygulamaları çok çeşit gösterir ve aşağıdaki türleri içerir:
• Bilgisayar Destekli Öğrenimde (BDÖ) bilgisayar belirli dersleri özel ama sınırlı amaçlar dahilinde öğrenciye öğretmek için kullanılır.
• Bilgisayar Yönetimli Öğrenimde (BYÖ) bilgisayar öğretimi düzenleme ve öğrenci kayıt ve başarısını saklamak için kullanılır. Bu sistemde öğretim bilgisayar üzerinden verilmek zorunda değildir, ama genellikle BDÖ (öğretimsel bileşen) BYÖ ile birlikte kullanılır.
• Bilgisayar Aracılığıyla İletişim (BAİ): Bilgisayar uygulamalarının iletişimi kolaylaştırmasında kullanılmasıdır. Elektronik posta, bilgisayar konferans, elektronik ilan tahtaları ve WWW (World-Wide Web) örnek olarak verilebilir.
YAZI: Uzaktan eğitim programlarını ana unsuru basılı kaynaklardır ve diğer araçlara temel oluşturur. Bir çok basılı kaynak türü mevcuttur. Bunlar ders kitapları, çalışma kitapları, ders planı, yardımcı kitaplardır.
Kaynak:
https://izaf03.wordpress.com/teorik-calismalar/uzaktan-egitim/
Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı 